| سواد تاریخ‌نگاری معلمان تاریخ و تأثیر آن بر رویکرد آنها به تدریس منابع دست اول |
| کد مقاله : 1018-6THAHCONF-FULL |
| نویسندگان |
|
لیلا محمدی خشکناب * معلم و کارشناسی ارشد تاریخ |
| چکیده مقاله |
| آموزش تاریخ در دوران معاصر با یک چالش بنیادین روبروست: گذار از رویکرد سنتی مبتنی بر انتقال دانش محتوایی به رویکردی کاوشگرانه که هدف آن پرورش تفکر تاریخی و شهروندان منتقد است. این پژوهش استدلال می‌کند که متغیر کلیدی در تحقق این گذار، «سواد تاریخ‌نگاری» معلمان است؛ یعنی درک عمیق آنها از ماهیت دانش تاریخی به مثابه یک فرایند تفسیری و مبتنی بر شواهد. هدف اصلی این مقاله، تحلیل رابطه نظام‌مند میان سطح سواد تاریخ‌نگاری معلمان، باورهای معرفت‌شناختی آنها درباره ماهیت تاریخ، و رویکرد عملی‌شان به تدریس منابع دست اول در کلاس درس است. روش پژوهش، فراترکیب کیفی است که با تحلیل و یکپارچه‌سازی ادبیات نظری و پژوهش‌های تجربی در حوزه‌های آموزش تاریخ، تاریخ‌نگاری و معرفت‌شناسی، به یک مدل مفهومی جدید دست می‌یابد. یافته‌ها نشان می‌دهد که باورهای معلمان را می‌توان در یک طیف سه‌گانه (کپی‌بردار، ذهنیت‌گرا، و معیارگرا) و رویکردهای تدریس منابع دست اول را در دو الگوی اصلی (تأییدی-تصویری و کاوشگرانه-تحلیلی) طبقه‌بندی کرد. نتایج حاکی از یک همبستگی قوی است: معلمانی که از سواد تاریخ‌نگاری بالاتری برخوردارند، به باورهای «معیارگرا» گرایش داشته و در عمل، رویکرد «کاوشگرانه» را اتخاذ می‌کنند. در مقابل، معلمان با سواد تاریخ‌نگاری محدود، به باورهای «کپی‌بردار» تمایل داشته و از منابع دست اول به شیوه‌ای «تأییدی» برای تقویت روایت کتاب درسی استفاده می‌کنند. این پژوهش نتیجه می‌گیرد که هرگونه اصلاح معنادار در آموزش تاریخ، مستلزم سرمایه‌گذاری بنیادین بر ارتقای سواد تاریخ‌نگاری و تحول در باورهای معرفت‌شناختی معلمان است. |
| کلیدواژه ها |
| سواد تاریخ‌نگاری، تفکر تاریخی، منابع دست اول، باورهای معرفت‌شناختی، آموزش تاریخ. |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر |