| راهنمای آموزشی مدرسان: تفکیک رویکرد حدیثی و تاریخی در کتاب درسی «عیون الأخبار الرضا» |
| کد مقاله : 1056-6THAHCONF |
| نویسندگان |
|
راضیه سیروسی القار *1، اکرم ناصری2 1استادیار گروه آموزش معارف اسلامی دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران 2استادیار گروه آموزش تاریخ دانشگاه فرهنگیان |
| چکیده مقاله |
| کتاب «عیون الأخبار الرضا»، اثر شیخ صدوق (م. ۳۸۱ ق.)، به‌عنوان اولین تک‌نگاری جامع درباره زندگی و آموزه‌های امام رضا (ع)، به دلیل پوشش گسترده موضوعی (شامل فقه، کلام، اخلاق و تاریخ) جایگاه ویژه‌ای به‌عنوان یک متن درسی بنیادین در مطالعات شیعی دارد. با این حال، استفاده آموزشی از این اثر با یک چالش جدی روش‌شناختی روبه‌رو است؛ زیرا عنوان «اخبار» رسالتی تاریخ‌نگارانه را القا می‌کند، در حالی که نویسنده، یک محدث مسندگرا از مکتب قم است. این پژوهش، با هدف ارائه یک راهنمای روشی برای مدرسان، به تحلیل دقیق بینش (چارچوب فکری) و روش (ابزار نگارش) شیخ صدوق می‌پردازد تا تأثیر این دوگانگی رویکرد بر ساختار متن مشخص شود. تحلیل محتوایی نشان می‌دهد که بینش کلامی-دفاعی شیخ صدوق (تدوین عقاید در عصر غیبت) و تکیه بر روش حدیثی محض (شامل تبویب موضوعی و پرهیز از تحلیل عقلانی در تعارضات روایی) بر ساختار ۶۹ باب کتاب حاکم است. در نتیجه، این اثر از یک متن تاریخی با ساختار زمانی، به یک مجموعه حدیثی-عقیدتی تبویب‌شده تبدیل شده و غلبه رویکرد حدیثی را اثبات می‌کند. این یافته‌ها، بر ضرورت ارائه یک راهکار عملی آموزشی تأکید می‌ورزد تا مدرسان بتوانند داده‌های عقیدتی و اثباتی را از گزارش‌های تاریخی تفکیک کرده و کیفیت انتقال مفاهیم به دانشجویان را ارتقا دهند. |
| کلیدواژه ها |
| شیخ صدوق، عیون الأخبار الرضا، متون درسی، راهنمای مدرسان، رویکرد حدیثی. |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر |